Geschiedenis Holland Casino

Het Holland Casino heeft al sinds eind 1975 een monopolie op gokken in Nederland. Sindsdien is het staatsbedrijf dan ook vlot uitgegroeid tot een allesbepalende kansspelaanbieder. In dit artikel een blik op het roemruchte verleden van deze gokmonopolist.

Holland Casino: van klein casino tot alom vertegenwoordigd  

Het Holland Casino is al jarenlang een begrip in Nederland. Vraag een Nederlander om een goktempel te noemen en de kans is groot dat hij het staatscasino bij naam noemt. Niet vreemd, want het is in het bezit van de enige échte casinovergunning van het land. Deze bijzonderheid start op woensdag 17 december 1975 als de overheid besluit om een exclusieve licentie voor ‘het organiseren van een speelcasino’, zoals dat officieel heet, te verstrekken aan de Nationale Stichting tot Exploitatie van Casinospelen oftewel het staatsbedrijf Holland Casino. Destijds nog bekend onder de noemer Holland Casino’s - de apostrof viel later weg.

Dat de Nederlandse overheid besluit slechts één casinovergunning uit te geven en ook nog eens aan een staatsbedrijf, blijkt een ‘bewussie’ van de heren politici. Zo slaat Den Haag namelijk twee vliegen in één klap: afrekenen met de wildgroei aan illegale gokpaleizen (die vooral Amsterdam en Rotterdam teisteren) door een ‘legaal, betrouwbaar en goed te controleren aanbod te garanderen’, maar eveneens de staatskas te spekken. Het Holland Casino is tot vandaag de dag namelijk een financiële melkkoe voor de Nederlandse regering. Zowel de kansspelbelasting als de nettowinst van alle veertien vestigingen verdwijnt linea recta in de schatkist. Kassa dus!

Eerste legale casino

Het eerste legale casino ooit in Nederland opent op vrijdag 1 oktober 1976 haar deuren op de boulevard in Zandvoort, als onderdeel van hotel Bouwes. Echt glamoureus is het eerste Holland Casino niet. Zowel qua uitstraling als aankleding. Er staan een zestiental speeltafels (roulette, blackjack), een barretje en verder niks. Ook geen speelautomaten, want die komen er pas tien jaar later (1986). “Er waren geen kledingvoorschriften voor de gasten, dus die verloren op slippers en in afgezakte zwembroek hun vakantiegeld”, aldus een anonieme voormalig croupier van het Holland Casino Zandvoort tegenover de Nieuwe Revu. “Boer Vergokt Geld, zeg maar.”

Het feit dat de top van het staatsbedrijf in de vroege jaren bestaat uit ex-politici zonder enige kennis van het runnen van een gokpaleis is ook niet bevorderend. Integendeel zelfs, er is sprake van een kneuterige chaos. Zo moet onder meer het personeel in het buitenland (Oostenrijk, Malta en Frankrijk) worden geworven om de kaarten te delen (het vak van croupier is in Nederland nog onbestaand). Toch is het eerste legale speelpaleis van Nederland een waar succes. Het Holland Casino Zandvoort trekt in het eerste jaar 383.000 bezoekers, terwijl op nog niet de helft is gerekend. Gemiddeld verliezen de gokkers 55 gulden per keer. Jackpot voor de staat dus.

Veertien landelijke vestigingen

 

Het succes smaakt naar meer. Bovendien moet ‘het enige echte casino van Nederland’ iedereen bedienen en dus opent Holland Casino in de jaren die volgen meerdere vestigingen kriskras door het land. Van Valkenburg (1977) tot recentelijk Amsterdam West-Sloterdijk (2018). Veertien in totaal. Daar blijft het voorlopig ook bij, aangezien de Nederlandse wetgeving zegt dat het staatcasino maximaal veertien gokhuizen mag uitbaten. Alleen door een speelpaleis te sluiten kan het er elders dus eentje openen.

Sinds vrijdag 17 mei 2019 weten we dat Holland Casino (voorlopig) ook nog even de gokmonopolist van Nederland blijft. Het was, onder druk van Brussel, de bedoeling dat het staatscasino middels het wetsvoorstel Modernisering Speelcasinoregime zou worden geprivatiseerd, opgesplitst en verkocht, maar de Eerste Kamer zag daar geen heil in. Zo blijft de kip met de gouden eieren dus nog even op stal. Net zoals in 2006, toen Den Haag de hoofdprijs liet schieten. De Amerikaanse gokgigant Caesars had zo’n 4 tot 5 miljard euro over voor Holland Casino, maar de Nederlandse politiek sloeg dat aanbod beleefd af. 

Chronologie Holland Casino

• 22 januari 1974 - oprichting Nationale Stichting tot Exploitatie van Casinospelen (Holland Casino).
• 17 december 1975 - overheid verstrekt eerste en enige vergunning voor de exploitatie van casinospelen.
• 1 oktober 1976 - opening van het eerste legale gokpaleis van Nederland: het Holland Casino Zandvoort, aan de boulevard in hotel Bouwes.
• 6 mei 1977 - het tweede staatscasino opent haar deuren: Holland Casino Valkenburg, in een ‘veehal’ aan het Odapark.
• 4 oktober 1979 - grand opening Holland Casino Scheveningen, in het wereldberoemde Kurhaus.
• 25 november 1985 - opening van het eerste échte casino in de ‘gokhoofdstad van Nederland’: Holland Casino Rotterdam, in het Hilton.
• 1986 - Daphne Lim uit Zandvoort is de 10 miljoenste bezoeker van het staatscasino en ontvangt een fiche van 1.000 gulden. Ook staan er vanaf dit jaar voor het eerst gokkasten in ‘het enige échte casino van Nederland’.
• 1 december 1986 - opening van het vijfde staatscasino: Holland Casino Amsterdam, eveneens in een vestiging van het Hilton.
• 1 oktober 1987 - grand opening van Holland Casino Breda, in de UFO (Bijster).
• 16 september 1988 - heropening Holland Casino Scheveningen, in fraai modieus gebouw op het Badhuisplein.
• 4 november 1988 - ook het hoge Noorden krijgt een staatscasino: Holland Casino Groningen opent haar deuren aan het Gedempte Kattendiep.
• 10 augustus 1989 - grand opening Holland Casino Nijmegen, prachtig gelegen op de Waalkade.
• 2 november 1991 - heropening Holland Casino Amsterdam, aan de Singelgracht (Lido).
• 13 juni 1992 - heropening Holland Casino Rotterdam, aan het Weena.
• 13 juni 1993 - het Holland Casino Eindhoven opent haar deuren in winkelcentrum Heuvel.
• 1 april 1995 - een heuse wereldprimeur voor de gokmonopolist met het Holland Casino Schiphol Airport, het eerste échte gokhuis op een luchthaven.
• 1996 - het gokmonopolie van het staatscasino wordt door de overheid verlengd via de Beschikking Casinospelen.
• 5 mei 1998 - heropening Holland Casino Valkenburg, op de kop van de fraaie Cauberg.
• 30 september 2000 - grand opening Holland Casino Utrecht, vlakbij de Jaarbeurs (Overste den Oudenlaan).
• 28 juni 2002 - ook in Twente komt een gloednieuw staatscasino: het Holland Casino Enschede, gelegen aan het Koningsplein.
• 6 juni 2003 - heropening Holland Casino Breda, in de monumentale Kloosterkazerne.
• 8 maart 2006 - feestelijke opening Holland Casino Venlo, in een voormalige loods op industrieterrein Trade Port West.
• 1 december 2006 - grand opening Holland Casino Leeuwarden, eveneens op een bedrijventerrein (WTC Expo).
• 2010 - Holland Casino schrijft voor het eerst in haar geschiedenis rode cijfers. Vanaf 2014 worden deze weer (veelal) zwart.
• 13 maart 2017 - sluiting Holland Casino Schiphol Airport.
• 27 augustus 2017 - Holland Casino Groningen verwoest door brand.
• 11 juni 2018 - grand opening Holland Casino Amsterdam-West Sloterdijk.
• 18 december 2018 - opening premium pop-up casino in Groningen (tijdelijk onderkomen).
• 17 mei 2019 - privatisering en verkoop van het staatscasino (voorlopig) van de baan. Eerste Kamer ziet niks in het wetsvoorstel Modernisering Speelcasinoregime.
• 2021 - Holland Casino Online?